H νέα παγκόσμια στρατηγική για την εξωτερική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί το σημαντικότερο έγγραφο εξωτερικής πολιτικής που καταγράφει και αναλύει τις εξωτερικές σχέσεις της Ένωσης και τις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει στο σύγχρονο διεθνές σύστημα. Είναι η δεύτερη παγκόσμια στρατηγική που δημοσιεύει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η πρώτη είχε δημοσιευτεί το 2003.
Η νέα στρατηγική για τη Κίνα αποτελεί την επικαιροποίηση της στρατηγικής της ΕΕ αναφορικά με τη στρατηγική συνεργασία με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας. Το έγγραφο θέτει τις βασικές προτεραιότητες για τις σινοευρωπαϊκές σχέσεις τα επόμενα χρόνια.
Η Ανατολική Ασία στο επίκεντρο της νέας παγκόσμιας στρατηγικής της ΕΕ.
«Υπάρχει μία άμεση σύνδεση μεταξύ της ευρωπαϊκής ευημερίας και της ασιατικής ασφάλειας» διακηρύσσει το κείμενο της νέας παγκόσμιας στρατηγικής για την εξωτερική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Είναι τόσο σημαντική η Ασία για την Ευρώπη όπως και αντίστροφα, ώστε η διατήρηση της σταθερότητας και της ασφάλειας στην Ασία είναι απαραίτητη συνθήκη για την ευημερία της Ευρώπης» συμπληρώνει χαρακτηριστικά το κείμενο της στρατηγικής.
Για ακόμη ένα σημαντικό κείμενο εξωτερικής πολιτικής, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει την Ανατολική Ασία ως μία από τις σημαντικότερες περιφέρειες του πλανήτη, σημαντική όχι μόνο για τη βιωσιμότητα της διεθνούς κοινότητας αλλά εξίσου σημαντική για τη βιωσιμότητα της ίδια της Ένωσης. Με την έκδοση της νέας παγκόσμιας στρατηγικής της ΕΕ, οι σχέσεις με τη Κίνα αλλά και με την ανατολική Ασία δείχνουν ότι εισάγονται σε καθεστώς αναβάθμισης και διεύρυνσης ακόμη περισσότερο.
Όπως άλλωστε είναι φυσικό, η ΕΕ μέσω της παγκόσμιας στρατηγικής της αναγνωρίζει ως κορυφαίο εταίρο στην περιοχή της Ανατολικής Ασίας τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας. H περαιτέρω αύξηση και εμβάθυνση της εμπορικής και επενδυτικής σχέσης μεταξύ των δύο στρατηγικών εταίρων αναφέρεται ως ένα από τα κορυφαία πεδία των σινο-ευρωπαϊκών σχέσεων. Όπως τονίζουν και οι αναλυτές των σινοευρωπαϊκών σχέσεων, η οικονομία και το εμπόριο είναι τα πεδία που έχει επιτευχθεί μεγαλύτερη πρόοδος ανάμεσα στους δύο εταίρους έως τώρα.
Το κείμενο αναφέρει χαρακτηριστικά «H EE θα εκπονήσει μία συνεκτική προσέγγιση για την οικονομική σύνδεση της Κίνας με τη Δύση χρησιμοποιώντας την Πλατφόρμα σύνδεσης ΕΕ-Κίνας καθώς και το πλαίσιο σύνδεσης Ε.Ε.-ASΕΜ». ΕΕ και Κίνα αποτελούν δύο από τις τρεις κορυφαίες οικονομικές και εμπορικές δυνάμεις του πλανήτη, έτσι η διμερής οικονομική τους σχέση γίνεται ολοένα και μεγαλύτερης -βαρύτητας για το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα.
Εξίσου σημαντική για τους Ευρωπαίους είναι η συνεργασία στον τομέα της τεχνολογικής ανάπτυξης. Ο τομέας αυτός θεωρείται συμπληρωματικός στην οικονομική και επενδυτική σχέση των δύο εταίρων. Δύο «παραδοσιακά δύσκολοι» τομείς στους οποίους όμως έχει επιτευχθεί πρόοδος το τελευταίο διάστημα είναι τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής αλλά και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σύμφωνα με το κείμενο της στρατηγικής η ΕΕ επιδιώκει την περαιτέρω εμβάθυνση του διαλόγου και της συνεργασίας σε αυτούς τους τομείς με ένα παγκόσμιο εταίρο όπως είναι η Κίνα.
Η νέα στρατηγική για τη Κίνα
Πραγματικότητα αποτελεί μετά και την επικύρωση της από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η νέα στρατηγική της ΕΕ για τις σχέσεις με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας. H νέα αυτή στρατηγική έχει ιδιαίτερη σημασία για τις σινοευρωπαϊκές σχέσεις τα επόμενα χρόνια καθώς θέτει συγκεκριμένες προτεραιότητες για την εμβάθυνση και διεύρυνση της στρατηγικής συνεργασίας ΕΕ-Κίνας.
Η επίτευξη μίας επενδυτικής συμφωνίας (Comprehensive Agreement on Investment) αποτελεί το σημαντικότερο στόχο που θέτει η Ένωση αναφορικά με την εμβάθυνση των επενδυτικών και οικονομικών σχέσεων των δύο εταίρων. Μία τέτοια συμφωνία θα απελευθέρωνε σημαντικά δυνητικά οφέλη για τις οικονομίες των δύο εταίρων, παράλληλα θα αποτελούσε ένα κρίσιμο βήμα για την προώθηση του μεγάλου στόχου δηλαδή μίας συμφωνίας ελευθέρου εμπορίου στο εγγύς μέλλον.
Εξαιρετικά σημαντική για την εξέλιξη των εμπορικών σχέσεων των δύο εταίρων σύμφωνα με την έκθεση, αποτελεί η συμφωνία για τους «Γεωγραφικούς Προσδιορισμούς» που αφορά τον αγρο-διατροφικό τομέα. Επιπλέον η κινέζικη στρατηγική «Βαδίζοντας παγκόσμια» και η ολοένα αυξανόμενη οικονομική επιρροή της Κίνας στη διεθνή κοινότητα δημιουργεί νέες ευκαιρίες και προκλήσεις για την ΕΕ Η νέα κινεζική πρωτοβουλία «Μία ζώνη-Ένας δρόμος» καθώς και η ραγδαία αύξηση των κινεζικών επενδύσεων στο εξωτερικό μπορεί να παράξει θετικές εξελίξεις για τις οικονομίες των κρατών μελών της ΕΕ, διευρύνοντας ακόμη περισσότερο τη συνεργασία των δύο εταίρων στο εμπορικό και επενδυτικό πεδίο.
Στην πολιτική διάσταση της εταιρικής τους σχέσης, Ευρωπαϊκή Ένωση και Κίνα μοιράζονται κοινά συμφέροντα αναφορικά με την προώθηση του πολυμερισμού στο διεθνές σύστημα, παρουσιάζοντας βέβαια διαφορετικές προσεγγίσεις για την επίτευξη του κοινού στόχου. Σύμφωνα με την έκθεση, η Ένωση «οφείλει να εμπλέξει ακόμη περισσότερο τη Κίνα στη διαχείριση των παγκόσμιων και περιφερειακών ζητημάτων καθώς και στην περισσότερο ενεργή συμμετοχή στους πολυμερείς θεσμούς του διεθνούς συστήματος». Ιδιαίτερης σημασίας και για τους δύο εταίρους παρουσιάζει η εμβάθυνση της συνεργασίας τους για τη διατήρηση της σταθερότητας και της ειρήνης της Ανατολικής Ασίας.
Εξίσου σημαντική για τα ευρωπαϊκά συμφέροντα αποτελεί η προοπτική διεύρυνσης της συνεργασίας στην αντιμετώπιση παγκόσμιων προβλημάτων όπως η τρομοκρατία και η κλιματική αλλαγή. Η έκθεση σημειώνει ότι η Κίνα «ως παγκόσμια δύναμη θα πρέπει να αναλάβει τις αντίστοιχες ευθύνες» και συνεργαστεί στενότερα με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.
H Αφρική αποτελεί ίσως το κυριότερο πεδίο ανταγωνισμού ανάμεσα στους δύο εταίρους αναφορικά με τη διασφάλιση οικονομικής και πολιτικής επιρροής. Η έκθεση καλεί στο πλαίσιο του θεμιτού οικονομικού ανταγωνισμού να εγκαθιδρυθεί μία πολιτική συνεργασία για τη διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας στην πολύπαθη ήπειρο, εξέλιξη που θα ευνοούσε άμεσα και τις δύο δυνάμεις.
Συμπερασματικά, καθίσταται σαφές και από τα δύο κείμενα ότι η εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ της Ένωσης και της Κίνας, αποτελεί κεντρική επιλογή για την αναβάθμιση των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ αλλά και για τη θέση της στο σύγχρονο διεθνές σύστημα.
Παπανικολάου Κωνσταντίνος
