Τον Νοέμβριο του 2006 ο πρώην πρόεδρος της Κίνας κος Χου Ζιντάο δήλωσε στο Πεκίνο κατά τη διάρκεια του Φόρουμ Συνεργασίας Κίνας-Αφρικής (FOCAC): «η σφυρηλάτηση ενός νέου μοντέλου στη στρατηγική εταιρική σχέση Κίνας-Αφρικής καθορίζεται από τη δυναμική της σινοαφρικανικής συνεργασίας και αντικατοπτρίζει την επιθυμία μας για την προώθηση της παγκόσμιας ειρήνης και της ανάπτυξης. Η οικοδόμηση ισχυρών δεσμών μεταξύ της Κίνας και της Αφρικής, θα προωθήσει όχι μόνο την ανάπτυξη της κάθε πλευράς, αλλά επίσης θα ενισχύσει την ενότητα και τη συνεργασίας μεταξύ των αναπτυσσόμενων χωρών και θα συμβάλει στη δημιουργία μιας δίκαιης και ισότιμης νέας διεθνούς πολιτικής και οικονομικής τάξης». Στο πλαίσιο αυτής της εξελισσόμενης στρατηγικής εταιρικής σχέσης ο Δρ. David H. Shinn, ο οποίος είναι καθηγητής στο Elliott School of International Affairs του Πανεπιστημίου George Washington και πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Αιθιοπία και τη Μπουρκίνα Φάσο, μιλάει στο chinaandgreece.com. Το 2012, ο Δρ. Shinn συνέγραψε με τον Joshua Eisenman το βιβλίο China and Africa: A Century of Engagement.
Πώς θα περιγράφατε την σινοαφρικανικές σχέσεις;
Αρχικά, τις δεκαετίες του 1950, του 1960 και του 1970, οι σινοαφρικανικές σχέσεις βασίζονταν στην υποστήριξη των αφρικανικών απελευθερωτικών κινημάτων από την Κίνα και στους ισχυρούς δεσμούς της με φίλα προσκείμενες ιδεολογικά κυβερνήσεις. Πλέον, όμως, πρέπει να γίνεται λόγος για μία ώριμη και ουσιαστική εμπλοκή του Πεκίνου με τις 50 αφρικανικές χώρες που το αναγνωρίζουν. Τα τελευταία 15 χρόνια, η Κίνα έχει δώσει έμφαση στις οικονομικές σχέσεις. Από το 2009 έχει γίνει ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Αφρικής από το 2009. Επίσης, είναι ένας από τους σημαντικότερους προμηθευτές των άμεσων ξένων επενδύσεων, και τα τελευταία χρόνια δίνει ετησίως περίπου 2 δισεκατομμύρια δολάρια για βοήθεια αντίστοιχη με αυτή του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης. Παράλληλα, η Κίνα συνεργάζεται με τις αφρικανικές χώρες στον τομέα της πολιτικής, της ασφάλειας, και της ήπιας ισχύος. Από την πλευρά της, η Αφρική παρέχει στην Κίνα σημαντικές ποσότητες πετρελαίου και ορυκτών μετάλλων που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο για τη διατήρηση της βιομηχανικής παραγωγής της δεύτερης. Αφρικανικές χώρες τείνουν επίσης να υποστηρίζουν τις πολιτικές της Κίνας σε διεθνή φόρα.
Ποιος είναι ο ρόλος της Κίνας στην Αφρική;
Η Κίνα συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη της Αφρικής, ιδίως με τη μορφή μεγάλων έργων υποδομής, την κατασκευή των οποίων αναλαμβάνουν κινεζικές εταιρείες όπου ένα ποσοστό των εργαζομένων είναι Κινέζοι. Τα μεγάλα αυτά έργα χρηματοδοτούνται από κινεζικά δάνεια, που συνήθως πληρώνονται με τη μεταφορά αφρικανικών φυσικών πόρων στην Κίνα. Τα περισσότερα από τα έργα αυτά μοιάζουν με εμπορικές συμφωνίες, αν και περιλαμβάνουν ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης. Παράλληλα, η Κίνα συνεισφέρει σημαντικά στις ειρηνευτικές επιχειρήσεις του ΟΗΕ στην Αφρική. Σήμερα έχει πάνω από 2.000 στρατιωτικό προσωπικό σε επτά διαφορετικές αποστολές.
Από το 2008 και μετά, η Κίνα στέλνει διαρκώς πολεμικά πλοία του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού για την καταπολέμηση της πειρατείας στον Κόλπο του Άντεν. Επίσης, από ένα ως δύο εκατομμύρια πολίτες κινεζικής καταγωγής ζουν στην Αφρική. Ορισμένοι είναι απόγονοι των εργατών και των εμπόρων που χρονολογούνται από την εποχή του 19ου αιώνα. Οι περισσότερο ήλθαν πρόσφατα και εργάζονται στην κατασκευή έργων, ασχολούνται με το εμπόριο, ή έχουν επενδύσει στην Αφρική.
Τι κάνει Αφρική τόσο ξεχωριστή για τις ανερχόμενες δυνάμεις;
Με 54 χώρες, η Αφρική αντιπροσωπεύει περισσότερο από το ένα τέταρτο των μελών των Ηνωμένων Εθνών. Η Αφρική κατέχει το 10% των γνωστών αποθεμάτων πετρελαίου στον κόσμο και πολύ υψηλότερα ποσοστά από σημαντικά ορυκτά μέταλλα όπως το κοβάλτιο, ταντάλιο και μαγγάνιο. Έχει, επίσης, τον ταχύτερα αυξανόμενο πληθυσμό στον κόσμο και μια αυξανόμενη μεσαία τάξη που αποτελεί ολοένα και περισσότερο ελκυστική αγορά.
Θεανώ-Δαμιάνα Αγαλόγλου