Dr Jinmin Wang
Οι εξελίξεις στην Κίνα απασχολούν τον τελευταίο καιρό τα δυτικά μέσα ενημέρωσης σε ο,τι αφορά την οικονομία και την εξωτερική της πολιτική. Σε αποκλειστική συνέντευξή του με το chinaandgreece.com, ο Αναπληρωτής Καθηγητής της Σχολής Σύγχρονων Κινεζικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Νότινχαμ, Δρ. Jinmin Wang, καταθέτει τις απόψεις του για την πορεία της κινεζικής οικονομίας, τις σινοευρωπαϊκές σχέσεις και τις κινεζικές επενδύσεις στην Ελλάδα.
Γιατί βρίσκεται το κινεζικό χρηματιστήριο σε κρίση; Υπάρχει δυνατότητα διεξόδου;
Ένας από τους κύριους λόγους της κρίσης στο κινεζικό χρηματιστήριο είναι ότι στην εν λόγω αγορά επενδύουν κυρίως μεμονωμένοι και όχι θεσμικοί επενδυτές. Από τη στιγμή που οι ιδιώτες επενδυτές στην Κίνα άρχισαν να δανείζονται χρήματα από επενδυτικές εταιρείες για να αγοράσουν μετοχές με εγγύηση τα περιουσικά τους στοιχεία, ο κίνδυνος μεγάλων ζημιών σε περίπτωση διόρθωσης ή μεγάλης πτώσης του χρηματιστηρίου αυξήθηκε. Πλέον η αρμόδια ρυθμιστική επιτροπή του κινεζικού χρηματιστηρίου βρίσκεται αντιμέτωπη με μια μεγάλη πρόκληση. Είμαι πεπεισμένος ότι η κινεζική κυβέρνηση θα προχωρήσει στις αναγκαίες αλλαγές, εξασφαλίζοντας μακροπρόθεσμα την αποτελεσματική ρύθμιση στην κεφαλαιακή αγορά της χώρας.
Ποιοι παράγοντες έχουν συμβάλει στην επιτυχή οικονομική ανάπτυξη της Κίνας τα περασμένα χρόνια;
Νομίζω ότι οι μεταρρυθμίσεις με προσανατολισμό την οικονομία της αγοράς, το διεθνές εμπόριο και τις εισερχόμενες άμεσες ξένες επενδύσεις είναι οι πιο σημαντικοί παράγοντες που έχουν συμβάλει στην ταχεία οικονομική ανάπτυξη στην Κίνα τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Η τρίτη ολομέλεια της 11ης κεντρικής επιτροπής του κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος το Δεκέμβριο 1978 σηματοδότησε την έναρξη των μεταρρυθμίσεων με στόχο να υιοθετηθεί σταδιακά το σύστημα της οικονομίας της αγοράς. Έπειτα, η εισαγωγή του συστήματος ευθύνης των νοικοκυριώ, ξεκίνησε την επιτυχημένη αγροτική μεταρρύθμιση στην Κίνα. Στη συνέχεια, η σταδιακή ιδιωτικοποίηση των κρατικών επιχειρήσεων οδήγησε στην ταχεία ανάπτυξη των ιδιωτικών επιχειρήσεων στη χώρα. Παράλληλα, το διεθνές εμπόριο και οι άμεσες ξένες επενδύσεις έφεραν την Κίνα σε στενή επαφή με τον υπόλοιπο κόσμο. Η Κίνα ανέπτυξε επιτυχημένη εξαγωγική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριών δεκαετιών. Τέλος, οι εισερχόμενες άμεσες ξένες επενδύσεις διευκόλυναν τη συνεργασία αλλά και τον ανταγωνισμό των κινεζικών επιχειρήσεις με τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες σε όλο τον κόσμο.
Πώς αξιολογείτε το «νέο «φυσιολογικό» της κινεζικής οικονομίας;
Το «νέο «φυσιολογικό» της κινεζικής οικονομίας σημαίνει ότι η Κίνα βρίσκεται σε μία φάση μετατροπής της πολύ υψηλής ετήσιας ανάπτυξής της σε μία περισσότερο βιώσιμη αλλά πιο χαμηλή, η οποία, όμως, θα έχει υψηλότερη απόδοση και χαμηλότερο κόστος. Κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες, η οικονομία της Κίνας βασίστηκε κατά μείζονα λόγο στις εξαγωγές και τις επενδύσεις. Έτσι, επηρεαζόταν εύκολα από τις αυξομειώσεις στη ζήτηση και τις επενδύσεις από το εξωτερικό. Πάνω στη βάση του «νέου φυσιολογικού», η κινεζική οικονομία θα ενισχυθεί περισσότερο από την εγχώρια κατανάλωση. Υπάρχουν, βέβαια προκλήσεις, όπως για παράδειγμα οι δύσκολες οικονομικές μεταρρυθμίσεις, το υψηλό χρέος της τοπικής αυτοδιοίκησης και η φούσκα της αγοράς ακινήτων σε ορισμένες περιοχές. Οι αλληλένδετοι αυτοί κίνδυνοι , θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια αλυσιδωτή αντίδραση επηρεάζοντας τη μακροοικονομική σταθερότητα της Κίνας. Ως εκ τούτου, η κινεζική κυβέρνηση θα αποδώσει μεγαλύτερη σημασία στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα της ανάπτυξης. Στόχος της είναι να δημιουργήσει ένα παραγωγικό μοντέλο που βασίζεται στην καινοτομία για την προώθηση της βιομηχανικής αναβάθμισης και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Έχει ευνοήσει η ευρωπαϊκή κρίση χρέους τις οικονομικές φιλοδοξίες της Κίνας;
H ευρωπαϊκή κρίση χρέους δημιουργεί δυσκολίες αλλά και ευκαιρίες για τις κινεζικές επιχειρήσεις. Για παράδειγμα, επηρέασε αρνητικά την κινεζική οικονομία καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί την πιο σημαντική αγορά για τις κινεζικές εταιρείες που είδαν τις εξαγωγές τους να μειώνονται. Από την άλλη πλευρά, ορισμένες κινεζικές επιχειρήσεις που επιθυμούν να διεθνοποιήσουν τις δραστηριότητές τους, απέκτησαν τη δυνατότητα να κάνουν άμεσες επενδύσεις στην Ευρώπη. Δεδομένου ότι πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ευρώπη διαθέτουν προηγμένη τεχνολογία και πρακτικές διαχείρισης, κάποιες από αυτές αποτέλεσαν αγοραστικό στόχο για τις κινεζικές εταιρείες.
Τι σήμαινε για την Κίνα – κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους – η διαρκής πτώση της τιμής του ευρώ;
Η υποτίμηση του ευρώ έχει αρνητικές επιπτώσεις για την κινεζική οικονομία, τις εξαγωγές για τα συναλλαγματικά διαθέσιμα σε ξένο νόμισμα. Ένα υψηλό ποσοστό των συναλλαγματικών αποθεμάτων της Κίνας είναι σε ευρώ και έτσι η χώρα υποφέρει από σημαντικές απώλειες διατηρώντας το ευρώ ή επενδύοντας σε τίτλους και περιουσιακά στοιχεία σε ευρώ. Ωστόσο, ορισμένες κινεζικές εταιρείες θα επιλέγουν να κάνουν άμεσες επενδύσεις στην Ευρώπη για να αποκτήσουν προηγμένη τεχνολογία και πρακτικές διαχείρισης με την υποτίμηση του ευρώ. Επίσης, περισσότερα Κινέζοι τουρίστες θα επισκεφθούν την Ευρώπη και περισσότεροι Κινέζοι φοιτητές θα σπουδάσουν σε αυτή.
Πώς βλέπετε την εξέλιξη και βελτίωση των σινοελληνικών σχέσεις σχετικά με την κινεζική επένδυση στο λιμάνι του Πειραιά; Θεωρείτε πως η Κίνα θα συνεργαστεί ακόμα πιο στενά με την Ελλάδα;
Νομίζω ότι η κινεζική επένδυση στο λιμάνι του Πειραιά αποτελεί ένα καλό παράδειγμα που καταδεικνύει τις δυνατότητες στενότερης οικονομικής συνεργασίας μεταξύ Κίνας και Ελλάδας μακροπρόθεσμα. Η κινεζική κυβέρνηση ενδιαφέρεται για την προώθηση της θαλάσσιας οικονομίας την τελευταία δεκαετία. Ενθαρρύνει κρατικές ναυτιλιακές εταιρείες, όπως η COSCO να κάνουν άμεσες ξένες επενδύσεις για να διερευνήσουν τη διεθνή αγορά και να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους διεθνώς. Με βάση την επιτυχή αναμόρφωση του λιμανιού του Πειραιά, η Κίνα σχεδιάζει να αναπτύξει περαιτέρω τη συνεργασία της με την Ελλάδα στις υποδομές, όπως αεροδρόμια, σιδηρόδρομοι και οδικοί άξονες, όταν παρουσιάζονται ευκαιρίες. Επιπλέον, η κινεζική κυβέρνηση ακολουθεί τη στρατηγική της αναβίωσης του Δρόμου του Μεταξιού από το 2013. Η γεωγραφική θέση της Ελλάδας την καθιστά σημαντικό κόμβο στη ναυτιλιακή διαδρομή του 21ου αιώνα και έτσι αναμένεται πως οι σινοελληνικές σχέσεις θα βελτιωθούν περισσότερο.
Λήδα Μεταλληνού
