Πεκίνο, Γκουιλίν, Σαγκάη. Τρεις στάσεις στην Κίνα. Την ασιατική υπερδύναμη που εξακολουθεί να μεταμορφώνεται και να μεταμορφώνει τον πλανήτη. Από τα δαιδαλώδη χουτόνγκ του «Μπεϊτσίνγκ» και την Απαγορευμένη πόλη, στους απέραντους ορυζώνες, τα δάση με τα μπαμπού και τις παγόδες της κινεζικής υπαίθρου που ψιθυρίζουν θρύλους, παραμύθια με δράκους και ιστορίες με ταοϊστές ερημίτες. Και από εκεί στο πολύβουο λιμάνι της Σαγκάης, το θαυμαστό υβρίδιο Ανατολής και Δύσης, κομμουνισμού και καπιταλισμού, σημείο αναφοράς της σύγχρονης Κίνας. Επισκεφθήκαμε τους τρεις κομβικούς προορισμούς της απέραντης χώρας, μετά από πρωτοβουλία του Ελληνοκινεζικού επιμελητηρίου με την ευκαιρία της διεθνούς τουριστικής έκθεσης CAEXPO που πραγματοποιήθηκε φέτος στη Γκουιλίν.
Μακριά από τις πολύβουες μεγαλουπόλεις με τα ξενοδοχεία και τους ουρανοξύστες, όπου γεννιέται -και πεθαίνει για κάποιους- το οικονομικό θαύμα της χώρας, εκεί όπου χτυπάει η πραγματική καρδιά του «κόκκινου γίγαντα». Λιγότερο από 3 ώρες μακριά από το Πεκίνο, η Γκουιλίν είναι μία πόλη που αντικατοπτρίζει μοναδικά τη γεωγραφική, εθνοτική και θρησκευτική πολυχρωμία της Κίνας. Βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο της αυτόνομης περιοχής Γκουανσί Ζουάνγκ, συνδυάζει ένα μοναδικό φυσικό τοπίο με ένα ήπιο υποτροπικό κλίμα και μία πλούσια γαστριμαργική παράδοση, μωσαϊκό των διαφορετικών εθνοτήτων που ζουν εδώ. Σχετικά άγνωστη μέχρι σήμερα στη Δύση, ιδιαίτερα δημοφιλής όμως στους Κινέζους, υποδέχεται κάθε χρόνο κάτι λιγότερο από 40 εκατομμύρια τουρίστες. Και αναδεικνύεται στο νέο κέντρο της τουριστικής βιομηχανίας της Κίνας. Μετά από δεκαετίες ραγδαίας εκβιομηχάνισης, ο νέος δρόμος του μεταξιού μετεξελίσσεται και «στρώνεται» πάνω στον τουρισμό: τον «κόκκινο» όπως αποδεικνύουν οι σινο-ρωσικές επαφές που θα ξεκινήσουν σύντομα για την προώθηση της κοινωνικοπολιτικής ιστορίας των δύο χωρών, αλλά και τον «πράσινο», που «ποντάρει» στους οικολογικούς προορισμούς και τις έξυπνες οικολογικές πόλεις.
Με έμφαση στις διμερείς σχέσεις Πεκίνου-Μόσχας και τις ανάγκες της αγοράς, από τις 28 Ιουνίου μέχρι την 1η Ιουλίου θα τεθεί σε ισχύ ένα πιλοτικό πρόγραμμα ανταλλαγής τουριστών, προσανατολισμένο στα ιστορικά μνημεία του κομμουνισμού, τις γενέτειρες του Μάο και του Λένιν κοκ. Περίπου 900 εκατομμύρια τουρίστες επισκέφθηκαν πέρυσι τα «επαναστατικά μνημεία» της Κίνας -14 δις τη δεκαετία που πέρασε- τομέας που από το 2004 έχει σημειώσει άνοδο της τάξης του 16%.
Παράλληλη έμφαση την ίδια ώρα δίνεται στην πράσινη ανάπτυξη, με τα 192 συνολικά σχέδια οικολογικών πόλεων που αναπτύσσονται στη χώρα Ελέγχουν τα επίπεδα ρύπανσης, επενδύουν στις μετακινήσεις με ποδήλατο και θέλουν να αποφύγουν τα λάθη του παρελθόντος. Στο Πεκίνο ειδικότερα –που υποφέρει από την αιθαλομίχλη όπως διαπιστώσαμε- οι αρχές ανακοίνωσαν ότι θα κλείσουν σταδικά έως το 2016 τους σταθμούς παραγωγής ενέργειας από άνθρακα και θα στραφούν στο φυσικό αέριο. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τα προγράμματα αναδάσωσης και οι μελέτες κατά της ρύπανσης, επεκτείνονται.
«Τα περιβαλλοντικά θέματα είναι ολοένα και πιο σημαντικά για τους απλούς Κινέζους» λέει η Πέγκυ Λιού πρόεδρος της αμερικανο-κινεζικής Συνεργασίας για την Καθαρή Ενέργεια. «Είναι κάτι που βλέπεις, αναπνέεις, γεύεσαι. Οι περισσότεροι από μας έχουμε στο κινητό μας εφαρμογές για να μετράμε την ατμοσφαιρική ρύπανση. Είμαστε σε ένα ταξίδι από την επιβιωσιμότητα στη βιωσιμότητα», λέει την ώρα που δεκάδες επαρχίες όπως η Ζεζιάνγκ επενδύουν στην αειφόρο ανάπτυξη και τον οικολογικό τουρισμό.
«Αφήστε την Κίνα να κοιμάται γιατί όταν ξυπνήσει θα ταρακουνήσει τον κόσμο» φέρεται να είχε δηλώσει προφητικά δύο αιώνες πριν ο Ναπολέων Βοναπάρτης. Η Κίνα φυσικά δεν κοιμάται έκτοτε. Η αναγέννηση όμως που μεταμορφώνει τα τελευταία χρόνια το πολυπληθέστερο έθνος του κόσμου, σηματοδοτεί το τέλος μίας περιόδου ύφεσης και αδυναμίας για την ασιατική υπερδύναμη. Και τα γεγονότα που την αλλάζουν, δε φτάνουν πια στον υπόλοιπο πλανήτη σα μακρινός απόηχος, αλλά αλλάζουν τον ίδιο τον τρόπο που λειτουργεί ο κόσμος.
Made in China: Η Παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων
Στο βιβλίο του με τίτλο «Η Κίνα κατακτά τον κόσμο, η άνοδος ενός φιλόδοξου έθνους» ο δημοσιογράφος Τζέιμς Κινγκ παρακολουθεί το οικονομικό άλμα του «Κόκκινου Δράκου» την ακόρεστη δίψα του για ανάπτυξη που συγκλονίζει τον πλανήτη. Ο ίδιος τοποθετεί το σημείο της μεγάλης μετάβασης στο τέλος του 2003 ή στις αρχές του 2004, όταν αργά στην αρχή αλλά με αυξανόμενη ταχύτητα στη συνέχεια, άρχισαν να εξαφανίζονται από τους δρόμους και τα πεζοδρόμια όλου του κόσμου…τα καπάκια από τους υπονόμους και τα φρεάτια. «Καθώς η ζήτηση στην Κίνα αύξησε τις τιμές των παλιοσίδερων σε επίπεδο ρεκόρ, οι κλέφτες όλου του κόσμου, ειχαν την ίδια ιδέα. Μόλις έπεφτε το σκοτάδι, άρπαζαν τα σιδερένια καπάκια και τα πουλούσαν στους ντόπιους εμπόρους που με τη σειρά τους τα έκοβαν και τα έβαζαν σε πλοία με προορισμό την Κίνα. Σε όλες τις χώρες οι κλέφτες δούλευαν για να ικανοποιήσουν την πείνα της…»
Όλα έγιναν πολύ ξαφνικά γράφει. «Πριν από λίγα χρόνια για τους περισσότερους από εμάς η Κίνα δεν ήταν παρά μία μεγάλη αλλά μακρινή παρουσία. Σήμερα επηρεάζει σχεδόν τα πάντα. Ο ανταγωνισμός στην αγορά εργασίας, οι οικονομίες μας, η τιμή του πετρελαίου, τα αγαθά που αγοράζουμε, η παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων, είναι υπό μία έννοια «made in China». Η ραγδαία εκβιομηχάνιση βέβαια ανέδειξε βαθιές αδυναμίες,. Φώτισε την τεράστια έλλειψη πόρων. Και μέσα στην τελευταία 20ετία ανάγκασε εν πολλοίς τη χώρα να επανεξετάσει την πορεία και τη σχέση της τη Δύση. Η τεχνογνωσία που απέκτησε από τους Ολυμπιακούς στο Πεκίνο το 2008 και επενδύεται πλέον σε άλλους τομείς, οι σκληρές -απάνθρωπες συχνά- συνθήκες στα εργοστάσια της χώρας που βλέπουν πλέον το φως και βελτιώνονται αργά και ο τουρισμός που άρχισε να βρυχάται, δείχνουν ότι ο γίγαντας αρχίζει να αλλάζει πορεία.
Το παραμύθι που λέγεται…Γκουιλίν
Μια «συμφωνία» από χωράφια, ποτάμια και ασβεστολιθικές προεξοχές που τυλίγονται στην ομίχλη και καθρεφτίζονται στα νερά του ποταμού Λι. Εξωτική και μυστηριώδης, η Γκουιλίν, ασυνήθιστη για τα μάτια του Ευρωπαίου είναι ένα μέρος σπάνιας φυσικής ομορφιάς. Το οποίο φιλοδοξεί να αναδειχθεί σε παγκόσμιο τουριστικό προορισμό μέχρι το 2020. Κέντρο βάρους της ο ποταμός Λι που δίνει ζωή στην πόλη, προστατεύεται αυστηρά και παρασύρει τους τουρίστες σε μία κρουαζιέρα ανάμεσα σε παγόδες, σχεδίες από μπαμπού και ψαράδες με….βοηθούς κορμοράνους. Στο τέλος της διαδρομής, το γραφικό χωριό Γιανγκσούο φιλοξενεί μία τεράστια υπαίθρια αγορά με είδη λαϊκής τέχνης, αντίκες, πίνακες και μεταξωτά.
Η τουριστική έκθεση με τίτλο «Τουριστική Συνεργασία και Ανάπτυξη στον Θαλάσσιο Δρόμο του Μεταξιού, τον 21ο αιώνα» συγκέντρωσε φέτος εκατοντάδες τουριστικούς πράκτορες από την Κίνα και το εξωτερικό σε ένα χώρο 23 χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων με 1000 περίπτερα. Ο νέος δρόμος του μεταξιού που κτίζεται ήδη θα ενώσει την Ασία με την Ευρώπη, μέσα από τον τουρισμό, την ανταλλαγή ανθρώπινου δυναμικού και τις επενδύσεις σε ξενοδοχειακές μονάδες. Οι τοπικές σπεσιαλιτέ, ανόθευτες από τις επιταγές της fusion κουζίνας και το χαμόγελο των ντόπιων δίνουν το ρυθμό.
Νατάσα Παυλοπούλου
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής στις 28 Ιουνίου 2015.
