Δρ. Nicola Casarini
Ένας από τους πιο γνωστούς μελετητές θεμάτων Κίνας σε παγκόσμιο επίπεδο, ο Δρ. Nicola Casarini από το Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων της Ρώμης* δίνει αποκλειστική συνέντευξη στο chinaandgreece.com και τον κο Κωνσταντίνο Παπανικολάου. Σχολιάζει την ατζέντα των συζητήσεων Κίνας – Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις προοπτικές για το 2016, και τη σημασία της πρόσφατα ιδρυθείσας Ασιατικής Τράπεζας Υποδομών και Επενδύσεων. Επίσης, επικεντρώνεται στη πολιτική του Πεκίνου στη Μέση Ανατολή και την προσπάθεια της χώρας να συμβάλει στην προσπάθεια ειρήνευσης στην ευρύτερη περιοχή.
Πώς εξελίχθηκαν οι σχέσεις Κίνας – Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2015; Ποια είναι τα πιο σημαντικά θέματα συζήτησης στην ατζέντα;
Οι σινοευρωπαϊκές σχέσεις συνέχισαν να βελτιώνονται το 2015. Παρόλα αυτά, οι δύο πλευρές έχουν την τάση να εστιάζουν σε διαφορετικά ζητήματα. Η Κίνα ενδιαφέρεται κατά μείζονα λόγο για την αναβάθμιση των σχέσεων της με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η πολιτική αυτή έχει αφετηρία την επίσκεψη-σταθμό του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ στους ευρωπαϊκούς θεσμούς στις Βρυξέλλες τον Απρίλιο 2014. Το Πεκίνο κατέστησε σαφές ότι θέλει να επεκτείνει τη συνεργασία των δύο πλευρών σε πολιτικά ζητήματα και θέματα ασφαλείας, ταυτόχρονα με το οικονομικό και εμπορικό πεδίο.
Η Ευρώπη ανταποκρίθηκε σε αυτή την προσέγγιση ενισχύοντας τις σχέσεις της με την Κίνα στον οικονομικό και νομισματικό τομέα. Επιστέγασμα αυτής της αναβάθμισης ήταν η απόφαση των τεσσάρων μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Γερμανία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία) να συμμετάσχουν το Μάρτιο 2015 ως ιδρυτικά μέλη στην κινεζικής έμπνευσης Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων και Υποδομών. Αυτό, μάλιστα, συνέβη παρά την αντίθετη άποψη της Ουάσινγκτον. Επιπροσθέτως, το 2015 παρατηρήθηκε μία τάση επανεθνικοποίησης των πολιτικών σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωση με το Πεκίνο. Μακριά από τις Βρυξέλλες, κυρίως το Βερολίνο και συμπληρωματικά το Παρίσι κινούν τα νήματα.
Τα πιο σημαντικά ζητήματα στην ατζέντα Κίνας – Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι: α) Η πρωτοβουλία της Κίνας «Μία Ζώνη – Ένας δρόμος» και οι πιθανές συνέργειες της με το Ταμείο των Στρατηγικών Επενδύσεων του Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ, β) Η διμερής επενδυτική συμφωνία που βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση, και γ) Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αποδώσει καθεστώς οικονομίας της αγοράς στην Κίνα. Παράλληλα, γίνονται συζητήσεις και για κάποιες ακόμα δυνατότητες πολιτικής συνεργασίας όπως η προοπτική κοινών ερευνητικών επεμβάσεων, η σταθερότητα στην Αφρική και τη Μεσόγειο, και συνέργεια για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και της διάδοσης πυρηνικών όπλων.
Πηγή: ιστοσελίδα ΕΕ
Ποια είναι η σημασία της Ασιατικής Τράπεζας Υποδομών και Επενδύσεων για τη μελλοντική εξωτερική πολιτική της Κίνας;
Η Τράπεζα αυτή είναι ένα εργαλείο για να αυξηθεί η κινεζική επιρροή στην Ασία. Μπορεί να θεωρηθεί ως επέκταση της οικονομικής πολιτικής που στηρίζεται στις υποδομές, η οποία συνέβαλε καθοριστικά στην ισχυρή ανάπτυξη της Κίνας από την εποχή των μεταρρυθμίσεων. Συγκεκριμένα, η βασική προσέγγιση είναι ότι η μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω μαζικών και συστηματικών επενδύσεων σε υποδομές σε αντίθεση με τα βραχυπρόθεσμα μοντέλα ανάπτυξης που στηρίζονταν στις εξαγωγές και στη κατανάλωση.
Στην ομιλία του στην ετήσια συνάντηση του Μποάο Φόρουμ για την Ασία, το Μάρτιο του 2015, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ δήλωσε ότι η τράπεζα θα ενισχύσει την οικονομική διασύνδεση και μία νέα μορφή εκβιομηχάνισης στην περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού. Η Τράπεζα θα βοηθήσει την κινέζικη εξωτερική πολιτική με δύο τρόπους: α) Προωθεί το κινεζικό μοντέλο ανάπτυξης μέσω των επενδύσεων σε υποδομές, επιτρέποντας στο Πεκίνο να εξάγει τα πλεονάσματά του στο εξωτερικό, β) Θα συμβάλλει στην πραγματοποίηση πολύ σημαντικών επενδυτικών σχεδίων με την προοπτική να βελτιώσει την εικόνα της Κίνας σε άλλες χώρες της περιοχής, την περίοδο που οι διαφωνίες με τους γείτονες αυξάνονται κυρίως για εδαφικές διαφορές.
Πώς σχολιάζετε το ρόλο της Κίνας στη Μέση Ανατολή, δεδομένων των εξελίξεων στη συριακή διαμάχη;
Τα συμφέροντα της Κίνας στη Μέση Ανατολή αφορούν το πετρέλαιο και τη σταθερότητα. Το Πεκίνο θέλει να υπάρχει ομαλή παραγωγή πετρελαίου και οι τιμές να μην αυξάνονται. Για το λόγο αυτό, προτιμά τη σταθερότητα. Δεν επιθυμεί να νομιμοποιήσει την ανατροπή αυταρχικών καθεστώτων που παραβιάζουν συστηματικά ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς κάτι τέτοιο μπορεί να έχει επιπτώσεις για το ίδιο. Σε γενικές γραμμές, η κινεζική ηγεσία αξιολογεί τις διαμάχες στη Μέση Ανατολή ως πολύπλοκες και δύσκολες στο να επιλυθούν. Ως αποτέλεσμα, προτιμάει να διατηρεί σχέσεις με όλες τις πλευρές, τον Άσαντ και τμήματα της συριακής αντιπολίτευσης, τη Σαουδική Αραβία αλλά και το Ιράν, το Ισραήλ αλλά και τους Παλαιστίνιους. Ταυτόχρονα, η Κίνα προσπαθεί να δρα με τέτοιο ήπιο τρόπο ώστε μελλοντικά να θεωρείται από περιφερειακές δυνάμεις ως χώρα που μπορεί να εγγυηθεί την ειρήνη στην περιοχή και ίσως να αντικαταστήσει κάποτε τις ΗΠΑ.
Η συνέντευξη δόθηκε στον Κωνσταντίνο Παπανικολάου.
Ο Δρ. Nicola Casarini είναι ερευνητής με αντικείμενο την Ανατολική Ασία στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων της Ρώμης, ερευνητής στο ερευνητικό κέντρο Γουίλσον της Ουάσινγκτον και μέλος του εκδοτικού συμβουλίου του The International Spectator. Είναι συγγραφέας της μονογραφίας Remaking Global Order. The Evolution of Europe-China Relations and its Implications for East Asia and the United States και ένας από τους εκδότες του European Foreign Policy in an Evolving International System. The Road towards Convergence .
