Πριν από λίγες βδομάδες εκδόθηκε το βιβλίο του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ, με τίτλο Η Διακυβέρνηση της Κίνας. Με 18 διαφορετικές κατηγορίες, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, 79 ομιλίες, άτυπες συνομιλίες, επιστολές, και σχόλια στον Τύπο του προέδρου Σι, από τις 15 Νοεμβρίου 2012 μέχρι 13 Ιουνίου 2014. Η Διακυβέρνηση της Κίνας έχει ήδη εκδοθεί στα αγγλικά, τα γαλλικά, τα ρωσικά, τα αραβικά, τα ισπανικά, τα πορτογαλικά, τα γερμανικά και τα ιαπωνικά. Επιχειρώντας να αναλύσει το περιεχόμενό του εγχειριδίου, η ιστοσελίδα chinaandgreece προσέγγισε τον Καθηγητή Farish Noor, ο οποίος διδάσκει στη σχολή S. Rajaratnam στο τεχνολογικό πανεπιστήμιο Nanyang της Σιγκαπούρης.
Στη συνέντευξή του ο κος Noor επικεντρώνεται σε διάφορα θέματα των ομιλιών του βιβλίου και ιδίως στη βασική ιδέα ότι η φιλοσοφία της Ασία τοποθετείται σε ένα διαφορετικό επίπεδο από αυτό της αντιπαράθεσης και λογικής «εμείς έναντι των άλλων» της εποχής του Ψυχρού Πολέμου. Παράλληλα, υποστηρίζει ότι ο ρεαλισμός καθορίζει τη σημερινή πολιτική της Κίνας.
Ποιο φάσμα καλύπτουν οι ομιλίες του βιβλίου;
Οι ομιλίες καλύπτουν όλες τις πτυχές της διακυβέρνησης και ασφάλειας της Κίνας, και εξετάζουν, επίσης, την εκπαίδευση, την παραγωγή τροφίμων και την προστασία του περιβάλλοντος στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου προγράμματος ασφαλείας. Η Κίνα συνειδητοποιεί ότι – κατά μείζονα λόγο – πρέπει να εγκαταλείψει την εικόνα ενός επαναστατικό μαρξιστικού, μαοϊκού κράτους που υποστήριζε αντίστοιχες πολιτικές μέχρι τα τέλη του 1970. Το 1978 το Κομμουνιστικό Κόμμα υπό τον 
Ντενγκ ξεκίνησε τη διαδικασία μεταρρύθμισης για μία ρεαλιστική προσέγγιση ότι εάν η Κίνα δε μπορεί να προσφέρει φαγητό, στέγαση και παιδεία στον πληθυσμό της – με περίπου ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους – τόσο το κράτος όσο και το κόμμα θα καταρρεύσουν. Με την ίδια λογική από το 1978, ελπίζει να γίνει ευημερούσα χώρα μέχρι το 2020 και σύγχρονη βιομηχανική οικονομία μέχρι το 2049.
Αυτό που είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον στις ομιλίες είναι ότι οι περισσότερες από τις μισές απευθύνονται εσωτερικά σε μέλη του κόμματος, και έτσι δείχνουν πολλά για τον τρόπο με τον οποίο η κινεζική ηγεσία επικοινωνεί με το δικό της κοινό. Σε ορισμένες από αυτές, ο πρόεδρος Σι είναι πολύ ειλικρινής σχετικά με θέματα όπως η διαφθορά του κόμματος και η κατάχρηση. Εξουσίας. Ο ίδιος θεωρεί ότι αυτό αποτελεί απειλή για την ασφάλεια του κράτους και του κόμματος. Σε όλες τις ομιλίες, το ύφος είναι ρεαλιστικό και χαμηλών τόνων. Αυτό δεν συνέβαινε την εποχή του Μάο.
Πώς εξηγείτε την εμφανή απουσία αναφορών στο δυτικό κόσμο;
Υπάρχει μία συγκεκριμένη ομιλία που έγινε στις Ηνωμένες Πολιτείες και μερικές ακόμα στη Γερμανία και σε άλλα μέρη της Ευρώπης. Κάποιες από τις ομιλίες πραγματοποιήθηκαν στη Ρωσία, αλλά η Ρωσία δεν έχει τοποθετηθεί στην ίδια κατηγορία ως «Δύση». Ο πρόεδρος Σι αποκαλεί τη σχέση Ρωσίας-Κίνας «ειδική», και «την πιο σημαντική σχέση μεταξύ ισχυρών δυνάμεων στον κόσμο σήμερα».
Αν και οι περισσότερες ομιλίες εστιάζουν στην Ασία, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η Δύση δεν παρουσιάζεται ως «εχθρός». Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ανοιχτή εχθρότητα σε οποιαδήποτε από τις ομιλίες για τη Δύση. Είναι σαφές ότι αυτή ήταν μια προσπάθεια να επανατοποθετηθεί φιλοσοφικά η Ασία σε ένα διαφορετικό επίπεδο από αυτό της αντιπαράθεσης και λογικής «εμείς έναντι των άλλων» της εποχής του Ψυχρού Πολέμου.
Ποια είναι τα σημερινά κίνητρα της κινεζικής ηγεσίας;
Μια σειρά ρεαλιστικών ανησυχιών που είναι όλες πολιτικοοικονομικές. Η οικονομική επιτυχία και η ανάπτυξη είναι το κλειδί για την επιβίωση της Κίνας λόγω της γεωγραφίας και της δημογραφίας της. Σε μια χώρα 9,5 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων και 1,3 δισεκατομμυρίων ανθρώπων, το κράτος πρέπει να παρέχει υπηρεσίες όπως η εκπαίδευση, η στέγαση, η ασφάλεια ή αλλιώς θα αντιμετωπίσει τον κίνδυνο της αποσύνθεσης. Αλλά το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας επιθυμεί να είναι αυτό που ελέγχει την κατάσταση, εγγυάται την ασφάλεια και κατευθύνει την οικονομία για να μπορεί να εξισορροπήσει τη δύναμη της αγοράς με τις ιδεολογικές ευθύνες του του κράτους. Με άλλα λόγια, η ανάπτυξη φέρνει την ευημερία και η ευημερία τη σταθερότητα, η οποία με τη σειρά της διευκολύνει ακόμα περισσότερο την ανάπτυξη και ως εκ τούτου εγγυάται τη διατήρηση του ίδιου κυβερνητικού συστήματος.
Πώς βλέπει η Κίνα τον «Αιώνα της Ασίας»;
Ο πρόεδρος Σι έχει πει: «Σε τελική ανάλυση, έχει έρθει η ώρα για τους Ασιάτες να αναλάβουν οι ίδιοι τις ασιατικές υποθέσεις». Έτσι, η Κίνα – ως η μεγαλύτερη οικονομία, που συνέβαλε στο 50% της ανάπτυξης της Ασίας το 2012-2013 – θέλει να συνεχίσει να παίζει το ρόλο ενός ευεργέτη-προστάτη για να εξασφαλιστεί ότι η ανάπτυξη της Ασίας θα συνεχιστεί. Διαφορετικά η Ασία θα μπορούσε να εμπλακεί σε άλλες συγκρούσεις και να αναμειχθεί σε ζητήματα που επιβάλλονται από μη-ασιατικές χώρες.
Αυτό δεν είναι απαραίτητα ξενοφοβικό ή σοβινιστικό, αλλά νομίζω ότι προέρχεται από την κινεζική πεποίθηση ότι η Ασία και ιδίως η Κίνα έχει πληγεί από τον αποικισμό στο παρελθόν, και έτσι απέτυχε να κάνει τεχνολογικά και επιστημονά άλματα στη σύγχρονη βιομηχανική εποχή. Συνεπώς, επιθυμία της Κίνας είναι να κλείσει αυτό το κενό και να δημιουργήσει μία σύγχρονη Ασία – με την ίδια τη χώρα ως ηγέτιδα δύναμη του – η οποία καθορίζει τις πολιτικές που βλέπουμε σήμερα.
Θεανώ-Δαμιάνα Αγαλόγλου
