Oι σινοευρωπαϊκές σχέσεις και η Ελλάδα

Η πραγματοποίηση της 20ης Συνόδου Ευρωπαϊκής Ένωσης-Κίνας στο Πεκίνο επιβεβαίωσε τις υπάρχουσες προοπτικές περαιτέρω συνεργασίας. Οι προοπτικές αυτές γίνονται ακόμα μεγαλύτερες, καθώς η πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ φέρνει – κατά τρόπο παράδοξο –Ευρωπαϊκή Ένωση και Κίνα πιο κοντά. Οι δύο πλευρές, για παράδειγμα, υποστηρίζουν το ελεύθερο εμπόριο και πλήττονται από το νέο προστατευτισμό του Αμερικανού προέδρου. Eπίσης, εργάζονται για να διατηρήσουν ενεργή τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και εξακολουθούν να δεσμεύονται από τη συμφωνία των Παρισίων για το κλίμα μετά την αμερικανική αποχώρηση.

Ωστόσο, είναι εξαιρετικά τολμηρό ακόμα και να υποτεθεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα προσπαθήσει να αντικαταστήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες με την Κίνα. Έτσι, κι αλλιώς η Ευρώπη δεν είναι σε θέση να λαμβάνει σημαντικές αποφάσεις από μόνη της, χωρίς προηγούμενη αμερικανική υποστήριξη ή συνεισφορά. Αλλά ούτε πρόκειται να εγκαταλείψει τις ιστορικές προτεραιότητες της εξωτερικής της πολιτικής, υποστηρίζοντας την Κίνα σε θέματα όπως η Νότιος Σινική Θάλασσα.

Η πραγματικότητα είναι πως η Ευρωπαϊκή Ένωση φοβάται την Κίνα για γεωπολιτικούς και οικονομικούς λόγους. Για αυτό αποφάσισε τον περασμένο Σεπτέμβριο να εισαγάγει ένα πλαίσιο καλύτερου ελέγχου των κινεζικών επενδύσεων εντός ευρωπαϊκού εδάφους. Η Ελλάδα έχει βρεθεί στο στόχαστρο των Βρυξελλών, ιδίως μετά την ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς. Ωστόσο, είναι άδικο για τη χώρα να πιέζεται από τους δανειστές της να πραγματοποιεί ιδιωτικοποιήσεις στο πλαίσιο των μνημονιακών της υποχρεώσεων, αλλά όταν συνεργάζεται με κρατικές κινεζικές εταιρείες που κερδίζουν έργα με διαφανείς διαγωνισμούς, να έρχεται αντιμέτωπη με τέτοιου είδους εύκολη κριτική.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται οικονομικά την Κίνα και είναι αυτή που την έχει προσκαλέσει να συμμετάσχει σε πρωτοβουλίες, όπως το επενδυτικό πακέτο Γιουνκέρ. Αντί να αποθαρρύνει Κινέζους επενδυτές, οι οποίοι δίνουν θέσεις εργασίας σε χώρες που πλήττονται από την κρίση όπως η Ελλάδα, θα πρέπει να αναζητήσει καλύτερους τρόπους συνέργειας μαζί τους. Επειδή, όμως, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι δραματικά αργή στον τρόπο λειτουργίας της, το καλό παράδειγμα μπορούν να δώσουν ευρωπαϊκές και κινεζικές εταιρείες που προχωρούν σε συμπράξεις από μόνες τους. Πρότυπο σύμπραξης είναι αυτό μεταξύ του Ομίλου Κοπελούζου και της China Energy, που πριν από λίγες μέρες προχώρησαν σε υλοποίησης της από το Μάιο του 2017 συμφωνίας συνεργασίας τους.

Η Κίνα δε φταίει για τη σημερινή οικονομική αδυναμία της Ευρώπης, ιδίως στα κράτη του Νότου και της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης. Οι Βρυξέλλες δίνουν σωστά έμφαση στο σεβασμό του ευρωπαϊκού πλαισίου αλλά την ίδια στιγμή η λιτότητα και η ανεργία χρειάζονται άμεσες, πρακτικές απαντήσεις και όχι θεωρητικές συμβουλές.