Του Γιώργου Ν. Τζογόπουλου
Πηγή: ΣΕΠ
Περίπου τρεις μήνες ύστερα από την αποδοχή από το ΤΑΙΠΕΔ της προσφοράς της COSCO για αγορά του πλειοψηφικού πακέτου του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ), απομένει μόνο να συμφωνηθούν οι τελικές λεπτομέρειες της παραχώρησης. Η πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου της νεοσύστατης εταιρείας China COSCO Shipping, Xu Lirong, στην Αθήνα και η συνάντησή του με τον Έλληνα Πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, και τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο επιβεβαιώνουν τη βούληση των δύο πλευρών για επέκταση της συνεργασίας τους ,που ξεκίνησε κατά μείζονα λόγο 2009 . Όπως δήλωσε ο κ. Παυλόπουλος, η νέα κινεζική επένδυση «έχει όχι μόνο τεράστιο οικονομικό ενδιαφέρον αλλά και εξαιρετικό ενδιαφέρον το οποίο αφορά γενικότερα τις σχέσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και την Κίνα».
Η επιτυχία της COSCO στον Πειραιά είναι ευρέως αποδεκτή. Πολύ συχνά οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. 3,030 εκατομμύρια εμπορευματοκιβώτια (TEUs) διακινήθηκαν στις προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ που ελέγχει η κινεζική εταιρεία στον Πειραιά το 2015, σε σύγκριση με 2,984 εκατομμύρια το 2014 και 2,52ο εκατομμύρια το 2013. Η αύξηση 1,54%, μάλιστα, από το 2014 στο 2015 συνέβη σε μία περίοδο μείωσης του εμπορίου στη Μεσόγειο αλλά και των ελληνικών εξαγωγών λόγω της πολιτικής κρίσης στην Ελλάδα. Παράλληλα, μία αναφορά στα εμπορευματοκιβώτια που έχουν διακινηθεί από τον ΟΛΠ σε σύγκριση με τα προαναφερθέντα της COSCO είναι χαρακτηριστική. Στην προβλήτα Ι που ελεγχόταν από τον ΟΛΠ διακινήθηκαν 293.353 εμπορευματοκιβώτια το 2015, 598.255 το 2014 και 644.055 το 2013. Πέρα από τη διαφορά, είναι σαφής η πτωτική τάση στην προβλήτα Ι τα τελευταία τρία χρόνια.
Το ΤΑΙΠΕΔ έχει ανακοινώσει πως η COSCO θα προσφέρει 368,5 εκατομμύρια ευρώ για να αγοράσει το 67% του ΟΛΠ και εκτιμά ότι η συνολική αξία της συμφωνίας θα μπορούσε να ανέλθει σε 1,5 δις ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των μελλοντικών επενδύσεων που πρέπει να γίνουν από την κινεζική εταιρεία. Μια πρόσφατη μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) επιχειρεί να ποσοτικοποιήσει συγκεκριμένα οφέλη. Ειδικότερα, η μελέτη αυτή πηγαίνει πέρα τη συμφωνία παραχώρησης και των φορολογικών εσόδων αυτών καθεαυτών καθώς πιθανολογεί θετικά αποτελέσματα και για άλλους τομείς της οικονομίας. Σύμφωνα με τη μελέτη, πολυεθνικές εταιρείες πρόκειται να επενδύσουν στο λιμάνι και γύρω από τον Πειραιά ενώ θα ενισχυθούν η εφοδιαστική αλυσίδα, η ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη καθώς και ο τομέας της κρουαζιέρας ως παράλληλες δραστηριότητες. Την ίδια στιγμή, η ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ θα μπορούσε να αποτελέσει κινητήριο δύναμη προς την ανάπτυξη, οδηγώντας σε οικονομική απόδοση 4 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2025.
Ακόμα πιο σημαντικό είναι ίσως το γεγονός πως η συμμετοχή της COSCO σε νέες επενδυτικές πρωτοβουλίες στον Πειραιά έχει γεωπολιτικό αντίκτυπο. Ο Πειραιάς μετατρέπεται σε κομβικό λιμάνι μετεκφόρτωσης, και αποτελεί πύλη προς την Ευρώπη, λόγω της γεωγραφικής του θέσης. Τη σημερινή περίοδο της οικονομικής κρίσης, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να αναζητεί παρόμοιες ευκαιρίες που μπορούν να κάνουν τη χώρα σημείο αναφοράς στις διεθνείς σχέσεις και το διεθνές επιχειρηματικό περιβάλλον. Δεν είναι τυχαίο πως ο Πειραιάς αποτελεί ένα από τα ταχύτερα αναπτυσσόμενα λιμάνια εμπορευματοκιβωτίων στον κόσμο, το οποίο έχει ενδεχομένως τη δυνατότητα να αλλάξει τις ισορροπίες στην ευρωπαϊκή αλυσίδα εφοδιασμού.
Η κινεζική πλευρά επαναλαμβάνει ότι οι επενδύσεις της COSCO στον Πειραιά είναι μια κατάσταση «win win». Η επιχειρηματολογία αυτή είναι εύλογη. Από τη μία πλευρά, η εφαρμογή της πολιτικής «Μία Ζώνη – Ένας Δρόμος» περνάει μέσα από το μεγαλύτερο λιμάνι στην Ελλάδα, ειδικά εάν προχωρήσει άμεσα η κατασκευή μιας νέας σιδηροδρομικής γραμμής. Η ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα είναι συνεπώς εξαιρετικά σημαντική. Από την άλλη πλευρά, η COSCO μπορεί χάρη στον Πειραιά να ενισχύει την κερδοφορία της. Τα τελευταία χρόνια, άλλωστε, η κινεζική εταιρεία τονίζει τη σημασία του ελληνικού λιμανιού για τις οικονομικές επιδόσεις της.
Η πρόσφατη απόκτηση του ΟΛΠ από την China COSCO Shipping, όμως, δεν είναι αποκλειστικά και μόνο σινοελληνική υπόθεση. Η σημασία της ξεφεύγει από το διμερές πλαίσιο και επηρεάζει την εξέλιξη των σινοευρωπαϊκών σχέσεων. Σε μια περίοδο κατά την οποία το Πεκίνο δέχθηκε να συμμετάσχει στην επενδυτική πρωτοβουλία του Ζαν Κλωντ Γιουνκέρ και ολοένα και περισσότερες κινεζικές επενδύσεις έρχονται στην Ευρώπη, η συμφωνία για την παραχώρηση του ΟΛΠ θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο και για τις δύο πλευρές, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για νέες σινοευρωπαϊκές πρωτοβουλίες. Από την ευρωπαϊκή οπτική γωνία,μάλιστα, είναι, σημαντικό το γεγονός ότι ο Xu Lirong επικεντρώθηκε δημοσίως στην ανάγκη εξασφάλισης καλών συνθηκών εργασίας στον Πειραιά και έκανε λόγο για συγκεκριμένες περιβαλλοντικές κατευθυντήριες γραμμές που θα ακολουθήσει η κινεζική εταιρεία.
Ο άνεμος αισιοδοξίας, βέβαια, δεν πρέπει να κρύβει τα υπαρκτά προβλήματα. Η συνεχιζόμενη προσφυγική κρίση δυσχεραίνει κατά καιρούς την ομαλή λειτουργία του ελληνικού σιδηροδρομικού, προκαλώντας σοβαρές καθυστερήσεις στη μεταφορά των εμπορευμάτων από και προς το λιμάνι του Πειραιά. Επιπλέον, ορισμένες λεπτομέρειες της σύμβασης παραχώρησης εξακολουθούν να εκκρεμούν, όπως και η επικύρωση της από το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Αλλά η εμπειρία των προηγούμενων ετών δείχνει ότι τα μικρά εμπόδια μπορούν να ξεπεραστούν και οι διαφορές να εξισορροπηθούν, όταν επικρατούν σύνεση και υπομονή.
Ένα μικρότερο τμήμα του άρθρου αυτού δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Global Times.
