Του Γιώργου Τζογόπουλου
Η τελευταία φορά που ένας Κινέζος πρόεδρος – ο Ζιάνγκ Ζεμίν – επισκέφθηκε την Ελβετία ήταν το 1999. Δεκαοκτώ χρόνια αργότερα, ο Σι Τζινπίνγκ ταξιδεύει στη χώρα αυτή, έχοντας τρεις στόχους. O πρώτος είναι η προώθηση των διμερών σχέσεων Κίνας-Ελβετίας. Ο δεύτερος είναι να συμμετάσχει στο 47ο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός. Και ο τρίτος είναι να επισκεφθεί τα Ηνωμένα Έθνη στη Γενεύη και κάποιους ακόμα οργανισμούς.
Σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία της κινεζικής πλευράς, το εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών είχε τζίρο ύψους 44.26 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2015. Επίσης, τα τελευταία έξι χρόνια , η Κίνα είναι ο πιο σημαντικός εμπορικός εταίρος της Ελβετίας στην Ασία, και ο τρίτος πιο σημαντικός σε παγκόσμιο επίπεδο.
Οι δύο πλευρές υπέγραψαν συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου το 2013, η οποία τέθηκε σε ισχύ ένα χρόνο αργότερα και διευκόλυνε τη διμερή συνεργασία. Πρόσφατη ανάλυση του Κέντρου Σπουδών Ασφαλείας της Ζυρίχης ισχυρίζεται πως η Ελβετία μπορεί να μετατραπεί σε χρηματοπιστωτικό κέντρο για συναλλαγές σε γιουάν, καθώς το Πεκίνο επιδιώκει να προχωρήσει στη μεταρρύθμιση του χρηματοπιστωτικού του τομέα, επιτρέποντας τη χρήση του γιουάν πιο ανοιχτά στις διεθνείς αγορές.
Πάνω στη βάση αυτή, αναμένεται να υπογραφούν καινούριες συμφωνίες κατά τη διάρκεια της επίσημης επίσκεψης του Σι στην Ελβετία. Ιδιαίτερης σημασίας είναι η καινοτομία. Το 13ο Πενταετές Πρόγραμμα της Κίνας αποτυπώνει την έμφαση που αποδίδει το Πεκίνο στην καινοτομία ενώ η Βέρνη είναι διατεθειμένη να μοιραστεί την τεχνογνωσία της, ιδίως από τον τομέα της μεταποίησης. Κίνα και Ελβετία απολαμβάνουν από πέρυσι στρατηγική εταιρική σχέση για την καινοτομία, όταν ο τότε Ελβετός πρόεδρος, Γιόχαν Σνάιντερ-Άμαν, επισκέφθηκε την Κίνα.
Επιπροσθέτως, η ιστορία διαδραματίζει ρόλο για τη διαμόρφωση των σχέσεων Κίνας-Ελβετίας. H Eλβετία αναγνώρισε τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας τον Ιανουάριο 1950, μόλις λίγους μήνες μετά την ίδρυσή της και πριν από άλλες χώρες της Δύσης. Eπίσης, έχουν ήδη συμπληρωθεί δέκα χρόνια από τότε που η Βέρνη αναγνώρισε το το καθεστώς οικονομίας της αγοράς για την Κίνα. Πρόκειται για στάσης που διαφοροποιείται από αυτή άλλων κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία παραμένουν επιφυλακτικά ως προς αυτό. Μέσα στο ευνοϊκό αυτό πλαίσιο οικονομικών και πολιτικών συνθηκών, αυξάνονται οι ανταλλαγές και ο τουρισμός. Το 2015, ο Κινέζος υπουργός εξωτερικών Ουάνγκ Γι έγραψε ότι ήδη την περασμένη χρονιά ο αριθμός των Κινέζων που διέμειναν σε ξενοδοχεία της Ελβετίας ξεπέρασε το ένα εκατομμύριο.
Σχετικά με τη συμμετοχή του Σι στο 47ο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, έχει συμβολική και πρακτική σημασία. Σε συμβολικό επίπεδο, ο Σι θα γίνει ο πρώτος Κινέζος πρόεδρος ο οποίος συμμετάσχει. Η φετινή χρονιά, μάλιστα, πρόκειται να επιβεβαιώσει τη σταθεροποίηση της κινεζικής οικονομίας, με ρυθμούς ανάπτυξης περίπου 7% αλλά και την επιθυμία του Πεκίνου να ενισχύσει τις διεθνείς δράσεις του. Πρακτικά, ο Σι έχει την ευκαιρία να επαναλάβει τη σταθερή θέση της χώρας του για την ανάγκη της παγκόσμιας οικονομικής συνεργασίας, όπως, άλλωστε, είχε πράξει κατά τη διάρκεια της συνόδου των G20 στην Χανγκτζόοου τον περασμένο Σεπτέμβριο. Η βιώσιμη ανάπτυξη, η λήψη προληπτικών μέτρων για την αποφυγή κρίσεων, η προστασία του περιβάλλοντος και η μάχη κατά της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς αποτελούν άξονες για μια επιτυχή στρατηγική για το μέλλον. Κάποια θέματα που θα συζητηθούν στο Νταβός, όπως η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση, η ενίσχυση της ανάκαμψης και η επιτυχής ηγεσία ταιριάζουν με τους άξονες αυτούς.
Έπειτα, η επίσκεψη του Σι στην Ελβετία αντικατοπτρίζει τη δέσμευση της Κίνας να ενισχύσει διεθνείς οργανισμούς όπως τα Ηνωμένα Έθνη και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Σύμφωνα με το επίσημο πρόγραμμα, ο Κινέζος πρόεδρος θα μιλήσει για τη δημιουργία «μίας κοινότητας κοινού μέλλοντος», θα συναντήσει το νέο Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτιέρες, και θα υπογράψει συμφωνίες στον τομέα της υγείας στο πλαίσιο της πολιτικής «Μία Ζώνη – Ένας Δρόμος». Η πολιτική του Πεκίνου, μάλιστα, γίνεται ακόμα πιο αισθητή τώρα, καθώς η νέα προσέγγιση της Ουάσιγκτον για τα Ηνωμένα Έθνη παραμένει άγνωστη. Ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, πρόσφατα αποκάλεσε τον ΟΗΕ «απλώς ένα κλαμπ, όπου ο κόσμος περνάει καλά».
Ακόμα, πιο σημαντικό είναι το γεγονός πως η καινούρια διεθνής επίσκεψη του Σι δεν αποτελεί μεμονωμένο γεγονός αλλά εντάσσεται σε μία ευρύτερη στρατηγική και στο πλαίσια μιας καλά οργανωμένης εξωτερικής πολιτικής. Αποτελεί ακόμα ένα βήμα στην προσπάθεια του Πεκίνου να ενισχύσει τις διμερείς του σχέσεις – τώρα με τη Βέρνη – να υποστηρίξει την πολυμερή πολιτική και να ενισχύσει το διεθνή του ρόλο.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στην ιστοσελίδα china.org.cn.