Πολλά έχουν γραφεί τον τελευταίο καιρό για την αστάθεια στο κινεζικό χρηματιστήριο. Δεν είναι λίγοι αυτή που χρησιμοποιούν τον όρο «κρίση» ύστερα από τη λεγόμενη «Μαύρη Δευτέρα» που οδήγησε σε κατάρρευση τις τιμές των μετοχών. Είναι, όμως, τα πράγματα έτσι; Πρόκειται πραγματικά για μία σημαντική κρίση της κινεζικής οικονομίας από την οποία κινδυνεύει το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα; Το chinaandgreece.com προσπαθεί με μία σειρά ερωτήσεων και απαντήσεων να σκιαγραφήσει το υπόβαθρο των οικονομικών εξελίξεων που λαμβάνουν χώρα από τον Ιούνιο στο χρηματιστήριο της Σαγκάης.
Πρόκειται για παιχνίδι κερδοσκόπων;
Όπως έχει συμβεί σε περιόδους αναταραχών σε όλα τα χρηματιστήρια του κόσμου, οι κερδοσκοπικές τάσεις δε θα μπορούσαν να λείψουν από την Κίνα. Καθώς, λοιπόν, τους προηγούμενους 18 μήνες το χρηματιστήριο της Σαγκάης είχε παρουσιάσει αύξηση της τάξης του 150%, πλέον η αγορά έχει διορθώσει απότομα και η υπεραξία του παρελθόντος έχει καταρρεύσει. Πολλοί απλοί πολίτες και επενδυτές έχουν χάσει τα χρήματά τους ή παραμένουν εγκλωβισμένοι. Για το λόγο αυτό η μεγαλύτερη πρόκληση για την κινεζική κυβέρνηση είναι να συμβάλει στη δημιουργία ενός αποτελεσματικού συστήματος εποπτείας που στο μέλλον θα μπορεί να αποτρέπει τέτοιου είδους καταστάσεις. H εποπτεία αυτή θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της τα νέα δεδομένα της σύγχρονης εποχής της τεχνολογίας και του διαδικτύου.
Σχετίζεται η πτώση στο κινεζικό χρηματιστήριο με την ελληνική κρίση;
Με δεδομένο πως η έναρξη της πτώσης του κινεζικού χρηματιστηρίου τον Ιούνιο συνέπεσε με τις έντονες αμφιβολίες που υπήρχαν στην Ευρώπη για το αν η Ελλάδα θα έμενε στην ευρωζώνη, η επιχειρηματολογία της σύνδεσης των δύο περιπτώσεων δεν είναι έωλη. Ωστόσο, η σύνδεση αυτή είναι περισσότερο ψυχολογική παρά αμιγώς οικονομική. Άλλωστε, η λύση που τελικά δόθηκε στο ελληνικό ζήτημα στις 12 Ιουλίου δεν ήταν αρκετή ώστε να αποτρέψει την περαιτέρω πτώση του κινεζικού χρηματιστηρίου, η οποία συνεχίστηκε τον Αύγουστο, και ήταν, μάλιστα, πολύ μεγαλύτερη.
Αποτυπώνει η πτώση του χρηματιστηρίου ανησυχία για την κινεζική οικονομία;
Κάποιοι αναλυτές στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν να συνδέσουν την μεγάλη πτώση του κινεζικού χρηματιστηρίου με τις εξελίξεις στην πραγματική οικονομία της Κίνας. Και αυτό γιατί η χώρα δεν εμφανίζει πια τους εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης του παρελθόντος και φοβούνται πως ίσως αυτοί μειωθούν ακόμα περισσότερο τους επόμενους μήνες. Με μια πρώτη ματιά, η ανάλυση αυτή έχει βάση. Την ίδια στιγμή, όμως, ενέχει μεγάλο ρίσκο. Και αυτό γιατί οι σημερινοί ρυθμοί ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας δεν απέχουν πολύ από τους στόχους που έχει θέσει η ίδια η κινεζική κυβέρνηση. Το Πεκίνο βρίσκεται σε μία φάση αλλαγής του μοντέλου ανάπτυξής του και έτσι αναπροσαρμόζει τους οικονομικούς στόχους του.
Τι μπορούμε να περιμένουμε στο μέλλον;
Βασική παράμετρος που μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση των εξελίξεων στην Κίνα είναι η τήρηση στάσης αναμονής. Και αυτό γιατί κάθε μεταβατική περίοδος έχει πάντα διάφορα εμπόδια, ακόμα και απροσδόκητα όπως η τρέχουσα πτώση του χρηματιστηρίου της Σαγκάης. Αυτή τη στιγμή, η κινεζική κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με μία μεγάλη πρόκληση αλλά έχει τη δυνατότητα να την αντιμετωπίσει. Στόχος είναι στο μέλλον η κινεζική οικονομία να μη βασίζεται τόσο πολύ στις εξαγωγές όσο στην εσωτερική κατανάλωση. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η Κίνα συνεχίζει να συμβάλει στην παγκόσμια ανάπτυξη κυρίως μέσα στο πλαίσιο της υλοποίηση της πολιτικής «Ένας Μανδύας – Ένας Δρόμος», ο οποίος βρίσκεται σε εξέλιξη και, μεταξύ άλλων χωρών, αφορά άμεσα την Ελλάδα.
Μπορούμε να μιλάμε για οικονομία της αγοράς στην Κίνα;
Ένα από τα πιο σημαντικά θέματα που ανακύπτουν λόγω της αστάθειας στο χρηματιστήριο της Σαγκάης είναι κατά πόσο οι εξελίξεις βασίζονται στην αυτορύθμιση της αγοράς ή αποτελούν το προϊόν κυβερνητικών παρεμβάσεων. Σύμφωνα με την επίσημη θέση του Πεκίνου ισχύει το πρώτο καθώς σταδιακά προχωράει η απελευθέρωση της αγοράς. Η Κίνα, μάλιστα, απορρίπτει την κατηγορία πως συμμετέχει ενεργά σε νομισματικό πόλεμο υποτιμώντας το νόμισμά της, εξηγώντας ότι αυτό είχε στο παρελθόν ανατιμηθεί και πλέον αποκτάει την αξία που του αντιστοιχεί με βάση τις συναλλαγματικές ισοτιμίες της αγοράς. Εξηγεί, επίσης, ότι η οικονομία της χώρας δεν βασίζεται πλέον στις εξαγωγές και έτσι δεν υπάρχει λόγος σκόπιμης υποτίμησης του γιουάν ώστε αυτές να ενισχυθούν. Από την άλλη πλευρά, οι περισσότεροι αναλυτές στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες αμφιβάλουν και θεωρούν πως η κινεζική κυβέρνηση δεν έχει αποφασίσει να εγκαταλείψει τη λογική της παρεμβατικότητας
Κινδυνέυουν οι ευρωπαϊκές εξαγωγές
Αν γίνει ανάλυση του αντικτύπου της πτώσης του κινεζικού χρηματιστηρίου στα ευρωπαϊκά, παρατηρείται ότι μεγαλύτερο χτύπημα έχουν δεχθεί αυτά των χωρών οι οποίες έχουν έντονες εμπορικές σχέσεις με την Κίνα, όπως για παράδειγμα η Γερμανία. Η τάση αυτή αποτυπώνει την επικρατούσα ανησυχία ότι οι ευρωπαϊκές εξαγωγές δε θα έχουν πλέον τη ζήτηση του παρελθόντος στην Κίνα. Με τα σημερινά δεδομένα η ανησυχία είναι δικαιολογημένη. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι από εδώ και στο εξής το Πεκίνο θα κινηθεί με γνώμονα την αύξηση των εισαγωγών του – σε συνδυασμό με τη χρηματοδότηση έργων υποδομής – δημιουργούνται προϋποθέσεις για πολύς καλές επενδυτικές συνεργασίες μακροπρόθεσμα.