Ambassador Vassileios Kostis
An interview with the Ambassador of Greece to China Mr. Vassileios Kostis
Ο κ. Βασίλειος Κωστής, μετά από δεκαετίες εμπειρίας και προσφοράς στο διπλωματικό σώμα, ανέλαβε εδώ και δύο χρόνια την ιδιαίτερα νευραλγική και κρίσιμη θέση του Πρέσβη της Ελλάδας στο Πεκίνο. Αναγνωρίζοντας και θαυμάζοντας τη «μυστήρια» αίσθηση βαθιάς οικειότητας που διακατέχει τους δύο λαούς, ο πρέσβης αναλύει στο chinaandgreece, εκ των έσω, τις παραμέτρους και τις εξελίξεις στις σχέσεις των δύο χωρών…
Οι σχέσεις της Ελλάδας με την Κίνα τα τελευταία χρόνια διαρκώς εξελίσσονται και βελτιώνονται σε ένα φάσμα τομέων, από τη ναυτιλία και το εμπόριο, μέχρι τον πολιτισμό και τον τουρισμό. Εσείς ποια εικόνα έχετε σχετικά με την αλληλεπίδραση των δύο χωρών, τόσο σε διπλωματικό επίπεδο, όσο και στους παραπάνω τομείς συνεργασίας;
Οι διμερείς ελληνο-κινεζικές σχέσεις βρίσκονται όντως σε άριστο επίπεδο. Αυτό αποτυπώνεται όχι μόνο στις διμερείς επαφές σε πολιτικό επίπεδο (επισκέψεις αντιπροσωπειών, διακοινοβουλευτικές επαφές κλπ.) με χαρακτηριστική περίπτωση την πρόσφατη (τέλη Μαρτίου τρέχοντος έτους) επίσκεψη υψηλόβαθμης αντιπροσωπείας υπό τον αντιπρόεδρο της ελληνικής Κυβέρνησης κ. Γ. Δραγασάκη και τον Υπ. Εξωτερικών κ. Ν. Κοτζιά στο Πεκίνο όπου συζήτησαν σε όλο το φάσμα τους τις διμερείς μας σχέσεις.
Εξίσου σημαντική διάσταση είναι η στενή εμπορική και κυρίως επενδυτική συνεργασία των δύο χωρών κάτι που εμφαίνεται στον προσδιορισμό μιας κεντρικής, κομβικής θέσης της χώρας μας στην θαλάσσια και χερσαία διαδικτύωση που προωθεί ο Πρόεδρος της Κίνας κ. Xi Jinping με στόχο την συνολική οικονομική αλλά και πολιτιστική αναβάθμιση των σχέσεων της Κίνας με τον ευρωπαϊκό χώρο.
Ωστόσο ένα από τα σημαντικότερα και πλέον ενθαρρυντικά στοιχεία κατά την γνώμη μου για την περαιτέρω σύσφιξη των διμερών μας σχέσεων έχει να κάνει με τον παράγοντα άνθρωπος-πολιτισμός: πέραν των πολιτικών, θεσμικών και οικονομικών επαφών, τα τελευταία χρόνια Ελλάδα και Κίνα έχουν εδραιώσει σειρά επαφών στον πολιτιστικό και εκπαιδευτικό τομέα, ενώ οι ροές εξερχόμενων Κινέζων τουριστών που επιλέγουν την Ελλάδα ως αποκλειστικό ή μείζονα προορισμό στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί θεαματικά όσο ποτέ. Είναι ακριβώς αυτή η αύξουσα τάση επαφής μεταξύ των πολιτών των δύο χωρών, και η διεύρυνση της αμοιβαίας κατανόησης και ενδιαφέροντος του ενός για τον άλλο που με κάνει ακόμα περισσότερο αισιόδοξο για το μέλλον των διμερών μας σχέσεων.
Πώς θα κρίνατε διαχρονικά τις διπλωματικές σχέσεις Ελλάδας-Κίνας; Θεωρείτε ότι αποτελεί έκπληξη ή φυσιολογική εξέλιξη το μεγάλο ενδιαφέρον από μεριάς της Κίνας για επενδύσεις σε κρίσιμες υποδομές της χώρας μας (λιμάνι του Πειραιά);
Η Ελλάδα και η Κίνα διαχρονικά διατηρούσαν ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας σε όλα τα επίπεδα των διμερών διακρατικών σχέσεων που είχαν συνάψει και προωθήσει είτε με βάση πρωτόκολλα συνεργασιών και συμφωνίες, είτε μέσω επιχειρηματικών συμφωνιών. Καθώς η Κίνα την τελευταία 20ετία αναδείχτηκε σε κυρίαρχο του παγκόσμιου εμπορίου ήταν σαφές ότι και η Ελλάδα ως χώρα με ιδιαίτερο ρόλο στην Ανατολική λεκάνη της Μεσογείου και το παλαιότερο μέλος της ΕΕ στα Βαλκάνια, θα αναδεικνυόταν σε χώρα στόχο για τις προσπάθειες της Κίνας να προωθήσει τις προτεραιότητες που έχει διαμορφώσει για την οργάνωση των εμπορικών δραστηριοτήτων της.
Καθώς η Κίνα έχει ήδη αναδείξει ως κομβικό σημείο του στρατηγικού σχεδιασμού της την υλοποίηση του νέου δρόμου του μεταξιού ή όπως ονομάζεται από την Κινεζική Διοίκηση «One Belt One Road», η προσπάθεια διασφάλισης τρόπου διασύνδεσης της θαλάσσιας οδού από και προς τη Μεσόγειο, μέσω της οποίας οι αγορές της ΕΕ και της Β. Αφρικής και ευρύτερα, καθίστανται ευχερέστερα προσβάσιμες, ήταν σαφές ότι θα οδηγούσε στο λιμάνι του Πειραιά. Στα πλαίσια αυτά παρακολουθούμε και συμμετέχουμε σε όλες τις πρωτοβουλίες που πλαισιώνουν την προσπάθεια αυτή όπως η δημιουργία μεγάλων εμπορικών κέντρων για ευρωπαϊκά προϊόντα. Ήδη μάλιστα εντός του α΄ εξαμήνου 2015 έχουμε συμμετάσχει σε δυο εκδηλώσεις (Tianjin, Yanjiao) στις οποίες παρέστη ο επικεφαλής Γραφείου Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων κ. Εμ. Στάντζος.
Η Ελληνική Οικονομία εξακολουθεί να παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα και ειδικώς στον τομέα της ναυτιλίας και των μεταφορών υπάρχουν σημαντικές οικονομίες κλίμακος που μπορούν να ευνοηθούν για όσους επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν και τούτο είναι προφανές ότι έλαβε υπόψη της η Κινεζική πλευρά. Σήμερα οι προοπτικές των επενδυτικών προσπαθειών της Κίνας στην Ελλάδα τόσο σε σημαντικές υποδομές όσο και σε άλλους αρκετά υποσχόμενους τομείς (π.χ. ενέργεια, τηλεπικοινωνίες κ.α.) έχουν αρχίσει να αποδίδουν καρπούς και να δημιουργούν θετικό κλίμα για περαιτέρω επέκτασή τους με αμοιβαία επωφελή τρόπο.
Ποια είναι τα κύρια ζητήματα που απασχολούν τους Έλληνες πολίτες που διαβιούν στην Κίνα και ποιες υπηρεσίες ή βοήθειες συνήθως μπορούν να λαμβάνουν από τα ελληνικά προξενεία;
Τα ζητήματα που μπορεί να απασχολούν τους Έλληνες πολίτες που διαβιούν στην Κίνα ποικίλλουν ανάλογα με το σκοπό της παραμονής τους (συνήθως για εργασία ή σπουδές) και δεν διαφέρουν από αυτά που θα αντιμετώπιζαν σε άλλα σημεία ανά τον κόσμο. Ενδέχεται όμως να δυσχεραίνεται η αντιμετώπισή τους, στις περιπτώσεις, όπου οι Έλληνες πολίτες δεν ομιλούν την κινεζική.
Οι ελληνικές Προξενικές Αρχές προσφέρουν μία ευρεία δέσμη υπηρεσιών, η οποία μπορεί να εκτείνεται από μία απλή επικύρωση του γνησίου της υπογραφής έως τη σύνταξη ορισμένων συμβολαιογραφικών πράξεων. Αρκετά συχνά, οι Έλληνες πολίτες προσφεύγουν στις Προξενικές Αρχές για τη σύνταξη ληξιαρχικών πράξεων, στην περίπτωση τέλεσης γάμου ή γέννησης τέκνων, καθώς επίσης για την υποβολή αιτήματος έκδοσης ελληνικών διαβατηρίων. Οι προξενικές υπηρεσίες βεβαίως δεν εξαντλούνται στις προαναφερθείσες πράξεις.
Επαγγελματίες του τουρισμού αναφέρουν ότι οι χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες για την έκδοση βίζας από Κινέζους πολίτες που θέλουν να επισκεφτούν την Ελλάδα, αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για την ανάπτυξη του τουριστικού ρεύματος που θα μπορούσε να δημιουργηθεί προς τη χώρα μας. Θεωρείτε ότι θα μπορούσαν να απλοποιηθούν οι διαδικασίες, αλλά και να μην απαιτείται πια η επίσκεψη των Κινέζων πολιτών στα προξενεία μας, κάτι που συμβαίνει και σε άλλες ανταγωνιστικές «αγορές»(Ιταλία, Ισπανία).
Η Ελλάδα αποτελεί μέλος του χώρου Schengen, στον οποίο μετέχουν είκοσι έξι ευρωπαϊκά κράτη, ενώ οι διαδικασίες για τη χορήγηση θεώρησης εισόδου για βραχεία παραμονή είναι κοινές και νομικά δεσμευτικές για όλα τα κράτη-μέλη του χώρου Schengen, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και οι χώρες στις οποίες αναφέρεσθε. Προκειμένου να εξυπηρετηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι Κινέζοι ταξιδιώτες προς τη χώρα μας, αποφασίσθηκε, τα τελευταία έτη, η λειτουργία Ελληνικών Κέντρων Θεωρήσεων στο Πεκίνο, τη Σαγκάη και την Γκουανγκζού.
Τα αποτελέσματα δε της λειτουργίας τους υπήρξαν ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά, καθώς η ετήσια ποσοστιαία αύξηση που παρατηρείται στη χορήγηση θεωρήσεων Schengen από τις Προξενικές μας Αρχές στην Κίνα, υπερβαίνει σταθερά το 50%, τα τελευταία έτη. Σε επίπεδο Schengen, τέλος, απλοποιήθηκαν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για αρκετές κατηγορίες θεωρήσεων, τον Οκτώβριο 2014, διαδικασία η οποία ασφαλώς αναμένεται να συνεχισθεί και στο προσεχές μέλλον.
Τελευταία υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για εισαγωγή των ελληνικών προϊόντων στην Κίνα, γεγονός που αναδείχτηκε και σε πρόσφατη εκδήλωσh του Προξενείου για τα κρητικά αγροτικά προϊόντα. Ποιες κατά τη γνώμη σας είναι οι προοπτικές της διείσδυσης των ελληνικών προϊόντων στην Κίνα και ποια ζητήματα θα πρέπει να προσέξουν οι επίδοξοι επιχειρηματίες;
Οι εισαγωγές ελληνικών προϊόντων στην Κίνα είναι εξαιρετικά ελπιδοφόρες παρά τις κατά καιρούς αυξομειώσεις ένεκα των ιδιομορφιών της κινεζικής αγοράς. Καθώς την τελευταία δεκαετία η ανάπτυξη μεγάλων αστικών κέντρων και η δημιουργία νέων εισοδηματικών κατηγοριών, που η ραγδαία οικονομική ανάπτυξη επέτρεψε, η αύξηση των εξαγωγών κυρίως αγροτικών προϊόντων υψηλής ποιότητας αποτελεί την αιχμή των εξαγωγών μας. Το Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων της Πρεσβείας μας και το ομόλογό του της Σαγκάης έχουν επικεντρώσει τις δυνάμεις τους στην δημιουργία κατάλληλων διαύλων επικοινωνίας με την τοπική αγορά. Τούτο είναι εξαιρετικά σημαντικό γιατί στην Κίνα δραστηριοποιούνται πολλοί επιχειρηματίες και η εξωστρέφεια που επιδιώκεται από πολλούς δεν είναι οπωσδήποτε άνευ εμπορικών κινδύνων.
Για το λόγο αυτό προσπαθούμε συντονισμένα να περιορίσουμε τις άστοχες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες που λόγω και της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα αρκετοί Έλληνες επιχειρηματίες προσπαθούν να αναλάβουν. Σε κάθε περίπτωση είναι σαφές ότι καθώς η αγορά της Κίνας έχει σημαντικές ευκαιρίες στον κλάδο διατροφής προσπαθούμε να ανοίξουμε την αγορά για περισσότερα ελληνικά προϊόντα προωθώντας την υπογραφή των απαραίτητων, εκ μέρους της κινεζικής διοίκησης, φυτοϋγειονομικών πρωτοκόλλων. Ήδη την τελευταία διετία έχουμε προωθήσει και επιτύχει το άνοιγμα της κινεζικής αγοράς για τα ακτινίδια, τα γαλακτοκομικά (μετά τις νέες κινεζικές ρυθμίσεις) και αναμένεται η ολοκλήρωση των διαδικασιών για τα υδρόβια ζώντα ζώα, τα σαλιγκάρια, το προβρασμένο κρέας (αλλαντικά) κ.α.
Η προσπάθειά μας θα ευδοκιμήσει όταν πραγματικά θα δούμε Ελληνικές επιχειρήσεις να συνάπτουν σημαντικές συμφωνίες με κινεζικές. Παράλληλα καθώς οι Κινέζοι καταναλωτές επιλέγουν σε ολοένα και μεγαλύτερο βαθμό να αγοράζουν καταναλωτικά αγαθά μέσω των ειδικών διαδικτυακών κόμβων εμπορίου έχουμε έρθει σε επαφή με κινεζικούς κολοσσούς και ήδη έχουμε εντάξει αρκετές ελληνικές επιχειρήσεις σε προγράμματα προώθησης των προϊόντων τους μέσω του ίντερνετ.
Επίσης από πλευράς μας προσπαθούμε να οργανώσουμε προωθητικές ενέργειες για την προβολή των ελληνικών προϊόντων. Στα πλαίσια αυτά οργανώθηκε στο ξενοδοχείο Minzu αφιέρωμα στην ελληνική γαστρονομία τον μήνα Μάιο με μέριμνα του Γραφείου ΟΕΥ της Πρεσβείας και του Γραφείου ΕΟΤ. Με παρόμοιες πρωτοβουλίες μας προσπαθούμε να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για αναβάθμιση της εικόνας των ελληνικών προϊόντων σε στοχευμένο υψηλού επιπέδου αγοραστικό κοινό.
Ως έμπειρος διπλωμάτης που έχετε υπηρετήσει και σε πολλές άλλες χώρες, ποιες εντυπώσεις έχετε αποκομίσει από τη θητεία σας στην Κίνα, όσον αφορά στην κουλτούρα, τον τρόπο ζωής αλλά και τις ομοιότητες/διαφορές με την ελληνική κοινωνία και πραγματικότητα;
Έχω συχνά αναφερθεί σε συνεντεύξεις μου στο «παράδοξο» των ε/κ σχέσεων και των σχέσεων μεταξύ των δύο λαών μας. Αν και μας χωρίζει μια τεραστία γεωγραφική απόσταση, και οι επαφές μας ιστορικά αν και κάποτε τακτικές (όπως επί Βυζαντίου στους Δρόμους του Μεταξιού) δεν ήταν τόσο στενές όσο αυτές με άλλες χώρες, υπάρχει πάντα σε κάθε επαφή Ελλήνων και Κινέζων μια αίσθηση βαθειάς οικειότητας. Όπως και να την προσδιορίσει ή να την αιτιολογήσει κανείς, είτε αναγάγοντάς της στην σφαίρα του πολιτισμού, των κοινών αξιών στην παραδοσιακή κοινωνική οργάνωση, είτε σε αυτή της συλλογικής ψυχολογία και φιλοσοφίας, η οικειότητα αυτή αποτελεί κατά την γνώμη μου, τον βασικό συνεκτικό ιστό στις διμερείς μας σχέσεις, και την βάση εκείνη που μπορεί να μας επιτρέψει να ορθώσουμε τις σχέσεις αυτές σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα.
Όπως προείπα, απαντώντας στο πρώτο σας ερώτημα, σήμερα, η αύξουσα επαφή μεταξύ των δύο λαών, όχι απλά σε πολιτικο-θεσμικό και οικονομικό επίπεδο αλλά πρωτίστως στο επίπεδο των επαφών πολιτών, τουριστών, σπουδαστών, καλλιτεχνικών δημιουργών κ.α. αποτελεί το καλύτερο μέσο για την ώθηση στις διμερείς μας σχέσεις σε όλα τα επίπεδα, με σύμμαχο την πολιτιστική αυτή συνάφεια και οικειότητα μεταξύ των δύο λαών μας.
Συνέντευξη στο Σωτήρη Σκουλούδη
